Κατάθλιψη

Τι είναι η κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη ταξινομείται ως διαταραχή της διάθεσης. Εάν η κακή μας διάθεση παραμένει για δύο εβδομάδες χωρίς να βελτιώνεται, μπορούμε να αρχίσουμε να υποψιαζόμαστε ότι πρόκειται για ήπια κατάθλιψη.

Τύποι κατάθλιψης και αιτίες

Η κατάθλιψη μπορεί να είναι ενδογενής ή εξωγενής (γνωστή και ως "αντιδραστική"). Τα αίτια της ενδογενούς κατάθλιψης είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν, επειδή είναι κρυμμένα μέσα μας. Αυτός ο τύπος κατάθλιψης προκαλείται από μια χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να είναι είτε έμφυτη είτε επίκτητη κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Αυτός ο τύπος κατάθλιψης αντιμετωπίζεται συνήθως με αντικαταθλιπτικά.

Η εξωγενής κατάθλιψη μπορεί να προκαλείται από υπερπροσπάθεια και παρατεταμένο στρες (για παράδειγμα, ακόμη και η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να μετατραπεί σε κατάθλιψη), δύσκολα γεγονότα της ζωής ή απο κάποιο ψυχικό τραύμα. Ωστόσο, η πορεία της κατάθλιψης τείνει να είναι παρόμοια, ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο ξεκίνησε.

Η κατάθλιψη ταξινομείται επίσης ως ήπια, μέτρια ή σοβαρή. Όταν η κατάθλιψη παραμείνει αθεράπευτη, επηρεάζεται η κατάσταση του ασθενούς και οι καταθλιπτικές του διαθέσεις γίνονται πιο σοβαρές. Τέτοιες καταστάσεις μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε πλήρη παραμέληση του ίδιου του ατόμου και των αγαπημένων του προσώπων, καθώς και σε έλλειψη ενθουσιασμού για τη ζωή.

Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα της κατάθλιψης;

Η χαμηλή διάθεση, η εξάντληση και η απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που κάποτε μας ευχαριστούσαν είναι τα πιο συχνά σημάδια της κατάθλιψης. Οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες στον ύπνο, αλλαγές στο βάρος και την όρεξη και κάνουν σκέψεις που οδηγούν σε αυτοκατηγορίες και απόγνωση. Τα πρωινά καταθλιπτικά επεισόδια είναι συνήθως τα πιο έντονα.

Σωματικές εκδηλώσεις της κατάθλιψης

Πέρα από τη σοβαρή θλίψη, η κατάθλιψη εκδηλώνεται συχνά και με τρόπο ψυχοσωματικό. Τα ακόλουθα είναι τα πιο διαδεδομένα σωματικά συμπτώματα της κατάθλιψης:

• αίσθημα σφιξίματος και πίεσης στο στήθος
• πόνος στα άκρα και στο σώμα
• δυσπεψία
• τικ και νευρικότητα
• τρέμουλο
• κακή ισορροπία
• υψηλή αρτηριακή πίεση και πιο γρήγορος καρδιακός ρυθμός
• εξάψεις

Η διαφορά μεταξύ της κατάθλιψης και της κακής διάθεσης;

Ακόμη και μια αρνητική διάθεση έχει επικρατήσει να αναφέρεται ως κατάθλιψη ή «θλίψη», όπως η χειμερινή ή η φθινοπωρινή κατάθλιψη, η κατάθλιψη των σχέσεων ή η μοναξιά. Τις περισσότερες φορές, όμως, πρόκειται απλώς για εφήμερες διακυμάνσεις της διάθεσης. Φυσικά, η κακή διάθεση είναι δυσάρεστη, αλλά δεν είναι κάτι που πρέπει να σας τρομάζει. Είναι μια φυσιολογική πτυχή της ψυχολογίας ενός υγιούς ατόμου.

Ωστόσο, αν παρατηρήσετε ότι η κακή διάθεση διαρκεί για εξαιρετικά μεγάλο χρονικό διάστημα και επηρεάζει την ποιότητα της ζωής σας, μπορεί να πρόκειται για πρώιμες ενδείξεις κατάθλιψης. Σε μια τέτοια περίπτωση, η συζήτηση με έναν θεραπευτή μπορεί να σας προσφέρει ευπρόσδεκτη ανακούφιση και να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε πιο αποτελεσματικά μια δύσκολη κατάσταση. Θα μάθετε αν η κατάθλιψή σας είναι κλινική, αν δηλαδή μπορεί να διαγνωστεί με σαφήνεια

Πώς μπορώ να καταλάβω αν έχω κατάθλιψη;

Ένας επαγγελματίας θα χρησιμοποιήσει ψυχολογικές εξετάσεις για να κάνει μια σίγουρη διάγνωση. Συνήθως πρόκειται για κλινικό ψυχολόγο ή για ψυχίατρο, αλλά μπορεί να είναι και κάποιος γενικός γιατρός. Στη συνέχεια θα κάνει τη διάγνωση και θα βρει με τον ασθενή την κατάλληλη θεραπεία με βάση τα ψυχολογικά τεστ και τη συζήτηση που προηγήθηκε. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται κυρίως για πιο σοβαρά είδη κατάθλιψης. Ένας θεραπευτής μπορεί επίσης να βοηθήσει μέσω μιας συνεδρίας θεραπείας σε περίπτωση προκλήσεων μικρότερης κλίμακας.

Επιπλέον, μπορείτε να κάνετε ένα απλό και αξιόπιστο online τεστ κατάθλιψης. Το ερωτηματολόγιο κατάθλιψης PHQ-9 έχει εννέα ερωτήσεις. Οι θεραπευτές το χρησιμοποιούν στην κλινική πρακτική για την ανίχνευση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.

Κάντε το δωρεάν τεστ μας για την κατάθλιψη.

Θεραπεία της κατάθλιψης: τι πρέπει να κάνω αν έχω κατάθλιψη;

Η θεραπεία της κατάθλιψης είναι μια διαδικασία που διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάθλιψης, θα εξεταστεί η πιθανότητα της ψυχοθεραπείας, η φαρμακευτική αγωγή (συνήθως αντικαταθλιπτικά) ή ο συνδυασμός και των δύο. Εάν αισθάνεστε ότι βρίσκεστε στα πρώτα στάδια της κατάθλιψης, αναζητήστε τρόπους να ανακουφιστείτε μέχρι να μπορέσετε να επισκεφθείτε έναν ειδικό. Σας συνιστούμε να δοκιμάσετε αυτές τις δοκιμασμένες θεραπείες κατάθλιψης:

1. Κάντε αλλαγές στην καθημερινή σας ρουτίνα και στο πρόγραμμα του ύπνου σας.

Δημιουργήστε ένα σταθερό πρόγραμμα που ίσως χρειαστεί να συνηθίσετε, αλλά τελικά θα έχει ευνοϊκή επίδραση στα επίπεδα των ορμονών που ευθύνονται για τις καταθλιπτικές διαθέσεις. Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και, αν είναι δυνατόν, αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη.

2. Εμπιστευθείτε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο

Μια φιλική συζήτηση μπορεί να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε το θλιβερό αίσθημα της μοναξιάς. Εκτός από την υποστήριξή του, το άλλο άτομο θα σας δώσει σίγουρα και τον χώρο για να ξεκαθαρίσετε σκέψεις που σε σας μπορεί να φαίνονται τρομακτικές. Ένας θεραπευτής θα σας προσφέρει τα ίδια και θα είναι διαθέσιμος για εσάς σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ ταυτόχρονα θα συνδεθείτε με έναν επαγγελματία που ειδικεύεται στα συγκεκριμένα θέματα ψυχικής υγείας.

3. Δοκιμάστε να κάνετε γυμναστική, χαλάρωση ή μασάζ

Όπως το μυαλό επηρεάζει το σώμα, έτσι και το σώμα επηρεάζει το μυαλό. Ικανοποιώντας τις αισθήσεις σας, θα μειώσετε και την ψυχική ένταση που συνοδεύει την κατάθλιψη. Στο διαδίκτυο, μπορείτε να βρείτε μια σειρά από συνεδρίες καθοδηγούμενης χαλάρωσης ή αυτογενούς εξάσκησης. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε αρωματοθεραπεία ή μια σωματική δραστηριότητα χαμηλής έντασης.

Τι είναι η επιλόχειος κατάθλιψη και γιατί εμφανίζεται;

Πώς εκδηλώνεται η επιλόχειος κατάθλιψη;

Η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί αμέσως μετά τη γέννηση του μωρού, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και μετά το πέρας της περιόδου των έξι εβδομάδων. Η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί επίσης να εμφανιστεί και σε έγκυες γυναίκες.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης μετά τον τοκετό περιλαμβάνουν:

• θλίψη
• εξάντληση
• απάθεια
• φόβο ή άγχος
• ευερεθιστότητα
• απαισιοδοξία
• χαμηλή αυτοεκτίμηση
• αισθήματα ενοχής
• το αίσθημα ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να φροντίσει το παιδί της
• δακρύρροια
• μίσος για το ίδιο μας το σώμα

Τι είναι η επιλόχειος ψύχωση και ποια είναι τα συμπτώματά της;

Η επιλόχειος ψύχωση είναι μια πιο σοβαρή μορφή επιλόχειας κατάθλιψης. Τις περισσότερες φορές εμφανίζεται αμέσως μετά τον τοκετό ή εντός των δύο πρώτων εβδομάδων από αυτόν, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και εντός δύο μηνών από τον τοκετό.

Η επιλόχειος ψύχωση μπορεί να εκδηλωθεί ως εξής:

• απώλεια επαφής με την πραγματικότητα
• ψευδαισθήσεις ή παραληρητικές ιδέες
• αίσθημα ανημπόριας
• ευερεθιστότητα έως επιθετικότητα
• ανεξέλεγκτο άγχος
• εφιάλτες, αϋπνία
• αυτοκτονικές σκέψεις
• διατροφικές διαταραχές
• διαταραχές μνήμης

Για την επιλόχειο ψύχωση η άμεση θεραπεία είναι πολύ σημαντική, καθώς η μητέρα συχνά χάνει εντελώς την ικανότητα να φροντίζει το μωρό της. Ωστόσο, με έγκαιρη θεραπεία, συνήθως με φαρμακευτική αγωγή ή ακόμη και νοσηλεία, τα συμπτώματα της ψύχωσης αυτής συνήθως υποχωρούν γρήγορα.

Τι ακριβώς είναι η διπολική διαταραχή;

Η διπολική συναισθηματική διαταραχή είναι μια ψυχική πάθηση που εναλλάσσεται μεταξύ ευφορικών και σοβαρά καταθλιπτικών διαθέσεων. Ένα άτομο που πάσχει από κατάθλιψη μπορεί να είναι επιρρεπές σε αυτοτραυματισμούς ή ακόμη και σε απόπειρες αυτοκτονίας.

Η μανία μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται ευπρόσδεκτη ή χωρίς εκπλήξεις, αλλά ο πάσχων μπορεί να μην έχει τον απόλυτο έλεγχο της συμπεριφοράς του και πρέπει στη συνέχεια να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της.

Όταν διαπιστώνεται αυτή η διαταραχή, θα πρέπει να ζητείται η συμβουλή ενός ψυχιάτρου, ώστε να συνταγογραφείται η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Η ψυχοθεραπεία χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή.

Πώς μπορώ να βοηθήσω κάποιον που έχει κατάθλιψη;

Ορισμένα άτομα που πάσχουν από καταθλιπτική διαταραχή μπορεί να μην αντιλαμβάνονται ότι έχουν κατάθλιψη. Αντίθετα μπορεί να θεωρούν ότι είναι μια απλή κακή διάθεση και να περιμένουν να περάσει. Εξάλλου, κάποιοι άνθρωποι δεν θέλουν να παραδεχτούν τα προβλήματά τους ή φοβούνται να ζητήσουν βοήθεια.

Αν αισθάνεστε ότι κάποιος κοντινός σας άνθρωπος έχει κατάθλιψη, προσεγγίστε το ζήτημα πολύ προσεκτικά. Κι αυτό γιατί ένα τέτοιο άτομο χρειάζεται τη μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη και ευαισθησία. Αν είναι δυνατόν, βοηθήστε το να αναπτύξει μια καθημερινή ρουτίνα και δημιουργήστε έναν ασφαλή χώρο, όπου δεν θα φοβάται να εκφράσει τα συναισθήματά του. Συζητήστε και το θέμα της επαγγελματικής βοήθειας και προσπαθήστε να μιλήσετε γι' αυτήν με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι εμφανές ότι δεν την κρίνετε, αλλά ότι τη θεωρείτε βοηθητική.

Δεχτείτε την πιθανότητα ότι η συμπεριφορά του αγαπημένου σας προσώπου μπορεί να διαφέρει από αυτή που έχετε συνηθίσει. Μην απογοητευτείτε αν κάνατε ό,τι μπορείτε για να βοηθήσετε το αγαπημένο σας πρόσωπο, αλλά εκείνο δεν φαίνεται να το εκτιμά. Είναι πιθανό να βρίσκεται σε κατάστασή που να μην το αφήνει να εκτιμήσει τα όσα κάνετε για εκείνο και ενδεχομένως να χρειαστεί χρόνος για να συνέλθει. Μην πάψετε όμως να πιστεύετε στον εαυτό σας.

Ελέγξτε αν παρουσιάζετε συμπτώματα κατάθλιψης

Μπορείτε να τεστάρετε τον εαυτό σας με ένα γρήγορο και αξιόπιστο online τεστ για την κατάθλιψη. Το ερωτηματολόγιο κατάθλιψης PHQ-9 αποτελείται από εννέα ερωτήσεις. Χρησιμοποιείται από θεραπευτές για την ανίχνευση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης στην κλινική πρακτική.