Έχετε νιώσει ποτέ άβολα σε κάποιο πάρτι, περιτριγυρισμένοι από κόσμο; Δυσκολευόσασταν να αναπνεύσετε και ψάχνατε λόγο να φύγετε όσο πιο σύντομα γίνεται; Έχετε πάει ποτέ σε κάποια συνάντηση αρκετές ώρες νωρίτερα, επειδή ανησυχούσατε ότι κάτι μπορεί να πάει στραβά στον φρόμο και δεν θα φτάσετε στην ώρα σας; Έχετε ποτέ ανησυχήσει τόσο πολύ για το μέλλον, σε σημείο που δεν ζούσατε καθόλου στο παρόν; Κάπως έτσι μπορεί να μοιάζει το άγχος.
Οι εκδηλώσεις του άγχους δεν είναι ευχάριστες για τους ανθρώπους. Ποιος θα ήθελε να φοβάται και να ανησυχεί για το τι πρόκειται ή για το τι μπορεί να συμβεί; Ωστόσο, το άγχος είναι στατιστικά η πιο κοινή ψυχική ασθένεια, οπότε αυτό ακριβώς το συναίσθημα το έχουν πολλοί άνθρωποι και σε καθημερινή βάση. Τα καλά νέα είναι ότι η θεραπεία μπορεί να ανακουφίσει τις αγχώδεις διαταραχές πολύ γρήγορα.
Το άγχος εκδηλώνεται ως ένα δυσάρεστο αίσθημα απειλής και έντασης, που ποικίλλει σε ένταση από ήπια ανησυχία έως κρίσεις πανικού. Τα αγχώδη συναισθήματα μπορεί να μας φαίνονται ώς φόβος ή στρες, αλλά υπάρχουν διαφορές.
Φόβος/στρες | Άγχος |
---|---|
Βραχυπρόθεσμη αντίδραση στον κίνδυνο | Μακροπρόθεσμη ανησυχία |
Αντίδραση σε κάτι συγκεκριμένο | Φόβος για κάτι απροσδιόριστο |
Ο φόβος/το στρες υποχωρεί μετά την επίλυση της κατάστασης | Το άγχος μπορεί να διαρκέσει από μερικά δευτερόλεπτα έως αρκετούς μήνες |
Είναι η φυσική άμυνα του οργανισμού που μπορεί να μας βοηθήσει σε επικίνδυνες καταστάσεις | Δεν είναι αμυντικός μηχανισμός, μπορεί να εξελιχθεί σε ψυχική ασθένεια |
Τα συμπτώματα του άγχους αρχίζουν να εμφανίζονται όταν βρισκόμαστε εν μέσω μιας αγχωτικής και δυσάρεστης κατάστασης, αλλά μπορούν επίσης να εμφανιστούν και χωρίς προφανή αιτία.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να μας είναι τόσο δυσάρεστα, που μπορεί να προσπαθήσουμε να τα αποφύγουμε. Επομένως, με την πάροδο του χρόνου, αρχίζουμε να αποφεύγουμε καταστάσεις που μπορεί να μας προκαλέσουν άγχος.
Μπορεί να αποφεύγουμε τις ακόλουθες καταστάσεις:
Σωματικά
Συναισθηματικά
Δεν πειράζει αν κάποιες φορές αισθάνεστε άγχος. Είναι μια φυσιολογική αντίδραση σε γεγονότα της ζωής, όπως μία σημαντική εξέταση, μια ομιλία μπροστά σε πολύ κόσμο ή μια συνέντευξη για δουλειά. Ωστόσο, αν το βιώνουμε επανειλημμένα και αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά τη ζωή μας, είναι καλή ιδέα να δουλέψουμε μαζί με έναν επαγγελματία για να δούμε αν εξελίσσεται σε ψυχική διαταραχή.
Πότε το άγχος μετατρέπεται σε διαταραχή;
Το άτομο συνοδεύεται από μια συνεχή αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά και ότι τα πράγματα δεν θα πάνε όπως τα περιμένει. Μπορεί να προκληθεί, μεταξύ άλλων, από μακροχρόνιο στρες ή δύσκολα γεγονότα της ζωής (απόλυση από τη δουλειά, κάποιος χωρισμός ή ατύχημα και από τους περιορισμούς που σχετίζονται με τα γεγονότα αυτά).
Είναι ιδιαίτερα ύπουλο, καθώς έρχεται σταδιακά. Επίσης σταδιακά ξετυλίγεται ένας φαύλος κύκλος φόβων, ανησυχιών και άγχους, στον οποίο υποκύπτει αργότερα ακόμη και η κριτική λογική. Σε μια κρίσιμη στιγμή, ένα άτομο με τη διαταραχή αυτή αδυνατεί να εκτιμήσει ότι η πιθανότητα να συμβεί το χειρότερο δυνατό σενάριο, το οποίο φαντάζεται, είναι ιδιαίτερα μικρή. Αντ' αυτού, αφοσιώνει την προσοχή του στους στρεσογόνους παράγοντες και ασχολείται με το ερώτημα «Και αν;».
Αγχώδης- Καταθλιπτική διαταραχή
Ενώ η ΓΑΔ αφορά περισσότερο σκέψεις όπως «ανησυχώ γιατί είναι βέβαιο ότι δεν θα τελειώσει καλά», η αγχώδης - καταθλιπτική διαταραχή ακούγεται κάπως έτσι: «Δεν έχει νόημα, έτσι κι αλλιώς ξέρω ότι δεν πρόκειται να τα καταφέρω ξανά». Σωστά υποθέτετε ότι η ανησυχία κινείται σιγά σιγά στο επίπεδο της μελαγχολικής διάθεσης, η οποία οδηγεί το άτομο σε μια γενική κατάπτωση.
Επειδή αυτή η διαταραχή είναι ένας συνδυασμός άγχους και κατάθλιψης, το άτομο βιώνει συνήθως θλίψη, αποθάρρυνση, απελπισία και εναλλαγές στη διάθεσή του. Τα αισθήματα ενοχής, οι συνεχείς αυτοκατηγορίες, η κακή διαχείριση της κριτικής και η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι συνηθισμένα.
Οι τεχνικές που επικεντρώνονται στο σώμα μπορούν να βοηθήσουν στο ήπιο άγχος. Διάφορες τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να επαναφέρουν το σώμα σε κατάσταση ηρεμίας και έτσι να ανακουφίσουν ακόμη κι ένα πολύβουο μυαλό ή τα τεταμένα συναισθήματα.
ενεργοποιήστε τη φαντασία σας. Φανταστείτε ένα ασφαλές μέρος και δημιουργήστε στο μυαλό σας την εικόνα ότι στέλνετε τις ανησυχίες σας μακριά, όπως μια βάρκα που πλέει σε ένα ποτάμι. Το άγχος είναι μεταμφιεσμένος φόβος και αυτός ο φόβος είναι με τη σειρά του συχνά φόβος απώλειας του ελέγχου. Αφήστε, λοιπόν, τις ανησυχίες σας να φύγουν μακριά, με αυτή την απλή άσκηση συμβολισμού.
δοκιμάστε διάφορες τεχνικές αναπνοής. Η συγκέντρωση στην αναπνοή μας είναι αυτή που μας απομακρύνει από τις ανήσυχες σκέψεις και βοηθά το μυαλό μας να ηρεμήσει. Η μέθοδος αυτή είναι ένας από τους πιο γρήγορους τρόπους ανακούφισης από μια ξαφνική κρίση άγχους.
Ο διαλογισμός μας βοηθά να επικεντρωθούμε στην παρούσα στιγμή και να παρατηρήσουμε το σώμα μας. Μπορεί να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από τους φόβους μας για το μέλλον και να ηρεμήσουμε ένα πολύβουο μυαλό.
Το επόμενο βήμα είναι να μοιραστούμε τις ανησυχίες μας με κάποιον άλλον. Ένας ειδικός, ιδανικά ένας ψυχοθεραπευτής, μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τους μηχανισμούς του άγχους, και παράλληλα να σας δώσει υποστήριξη. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με κάποιον που ειδικεύεται στα προβλήματά του άγχους χωρίς να χρειαστεί να βγείτε από το σπίτι σας.
Τις περισσότερες φορές, οι αγχώδεις διαταραχές αντιμετωπίζονται με ψυχοθεραπεία, η οποία μπορεί να συνοδεύεται από φαρμακευτική αγωγή (συνήθως αγωγή με αντικαταθλιπτικά), ανάλογα φυσικά με τη σοβαρότητα της διαταραχής. Η τακτική σωματική άσκηση, η οποία βοηθά στην ανακούφιση από το στρες, ο επαρκής ύπνος και η υγιεινή διατροφή δρουν επίσης συμπληρωματικά με τη θεραπεία.
Συνιστάται επίσης να αποκλείονται σε κάθε περίπτωση σωματικές ασθένειες, οι οποίες μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά των αγχωδών διαταραχών.
Εάν εμφανίζετε συμπτώματα κάποιας αγχώδους διαταραχής, μιλήστε με το γιατρό σας ή επικοινωνήστε με έναν ψυχολόγο ή ψυχοθεραπευτή. Μπορείτε επίσης να ελέγξετε τον εαυτό σας με ένα γρήγορο και αξιόπιστο διαδικτυακό τεστ για το άγχος.