Εξωτερικά, δείχνουμε ψύχραιμοι. Κανείς δεν υποψιάζεται τίποτα. Όμως μέσα μας νιώθουμε κάτι να βράζει. Ευχόμαστε να μην ήμασταν μόνοι με τα συναισθήματά μας, να μπορούσαμε να ανοιχτούμε σε κάποιον. Αλλά πώς να πούμε κάτι τόσο δύσκολο όταν κανείς δεν έχει ιδέα; Έτσι, προτιμάμε να σωπαίνουμε. Όμως όσο περισσότερο πνίγουμε τα συναισθήματά μας, τόσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από τους ανθρώπους που νοιαζόμαστε.
Ίσως χρειάζεσαι να μοιραστείς τον πόνο σου αυτή τη στιγμή, αλλά να μην ξέρεις πώς. Τότε είσαι στο σωστό μέρος. Θα σου δείξουμε πώς να κάνεις το πρώτο βήμα.
Φοβόμαστε ότι δεν θα μας καταλάβουν. Ή ότι θα μας κρίνουν. Συχνά νιώθουμε επίσης ότι επιβαρύνουμε τους άλλους. Ή φοβόμαστε ότι η συζήτηση μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι δυσάρεστο.
Για να ανοιχτούμε, χρειαζόμαστε ένα αίσθημα ασφάλειας - και αυτό δεν το έχουμε βιώσει πάντα. Αν κάποιος στο παρελθόν έχει υποτιμήσει τα συναισθήματά σου, τα έχει παρερμηνεύσει ή σου έχει αρνηθεί το δικαίωμα να μιλήσεις, ο εγκέφαλός σου το θυμάται πολύ καλά. Και την επόμενη φορά, θα προσπαθήσει να σε κάνει να σωπάσεις για να μην “καεις” ξανά.
Αυτός ο αμυντικός μηχανισμός είναι ανθρώπινος. Μας προστατεύει. Αλλά μερικές φορές μας κρατά μακριά από τη στήριξη που αξίζουμε. Οι άνθρωποι που αγαπάς και βρίσκονται γύρω σου σήμερα, μπορεί να μη συμπεριφερθούν όπως εκείνοι που σε πλήγωσαν κάποτε.
Όταν κρατάμε τα συναισθήματά μας μόνο για εμάς για πολύ καιρό, αυτά δεν εξαφανίζονται. Απλώς συσσωρεύονται αθόρυβα και με τον καιρό εκδηλώνονται με άλλους τρόπους - για παράδειγμα, με ευερεθιστότητα, δυσκολία συγκέντρωσης ή προβλήματα ύπνου.
Κλεινόμαστε στον εαυτό μας, παρόλο που στην πραγματικότητα λαχταρούμε τη σύνδεση και την επικοινωνία. Όμως όσο περισσότερο το κρατάμε μέσα μας, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να βρούμε τις λέξεις να μιλήσουμε για ό,τι μας απασχολεί. Και τόσο περισσότερο νιώθουμε ότι είμαστε μόνοι μας. Το να μοιραστούμε όσα νιώθουμε με κάποιον που εμπιστευόμαστε μπορεί να είναι το πρώτο βήμα προς την ανακούφιση Δεν χρειάζεται να τα λύσουμε όλα αμέσως. Μερικές φορές αρκεί απλώς να μην χρειάζεται να τα κουβαλάμε πια μόνοι μας.
Πώς μπορείς να το κάνεις στην πράξη; Καταλαβαίνουμε ότι θέλεις να τα έχεις σκεφτεί όλα από πριν, να έχεις βρει τις σωστές λέξεις και τις ιδανικές συνθήκες. Όμως η αλήθεια είναι ότι αυτή η “τέλεια στιγμή” δεν θα εμφανιστεί από μόνη της. Αυτό που μπορείς να κάνεις, είναι να το τολμήσεις. Αυτά τα πέντε βήματα θα σε βοηθήσουν να αισθανθείς ότι πατάς σε πιο σταθερό έδαφος.
Δεν χρειάζεται να έχεις έτοιμες ακριβείς διατυπώσεις. Αρκεί να συνειδητοποιήσεις τι σε ενοχλεί ή τι νιώθεις. Δεν είναι απαραίτητο να ξέρεις το λόγο, αρκεί να περιγράψεις τα συναισθήματά σου. Μπορείς και να τα γράψεις κάπου. Μερικές προτάσεις που θα ήθελες να πεις, θα σε βοηθήσουν να παραμείνεις ήρεμος/η όταν νιώθεις νευρικότητα.
Με ποιον νιώθεις μεγαλύτερη ασφάλεια; Δεν χρειάζεται πάντα να είναι το πιο κοντινό σου άτομο. Σημασία έχει να είναι κάποιος που μπορεί πραγματικά να σε ακούσει - αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό. Επίλεξε μια ήρεμη στιγμή και έναν χώρο χωρίς φασαρία ή βιασύνη.
Μην φοβηθείς να το παραδεχτείς. Η ειλικρίνεια θα σε βοηθήσει να σπάσεις τον πάγο και να μειώσεις το άγχος σου. Για παράδειγμα, μπορείς να ξεκινήσεις με μια φράση όπως:
«Δυσκολεύομαι να μιλήσω για αυτό, αλλά τελευταία δεν νιώθω καλά.»
«Μπορώ να σου μιλήσω για κάτι; Είναι ένα ευαίσθητο θέμα για μένα και δεν ξέρω πώς να ξεκινήσω.»
Αυτό δείχνει αμέσως ότι χρειάζεσαι χώρο και κατανόηση.
Δεν χρειάζεται να μπορείς να περιγράψεις τέλεια τα συναισθήματά σου ή να εξηγήσεις με λεπτομέρειες τι σου συμβαίνει. Είναι απολύτως φυσιολογικό να δυσκολεύεσαι να βρεις τις κατάλληλες λέξεις. Μπορείς απλά να πεις:
«Έχω πολλά στο μυαλό μου τελευταία και δεν ξέρω πώς να το διαχειριστώ.»
«Δεν είναι κάτι συγκεκριμένο, αλλά δεν νιώθω καλά εδώ και καιρό και δεν ξέρω γιατί. Δεν θέλω να το κρατάω άλλο μέσα μου.»
Όσο πιο απλά και ειλικρινά μιλήσεις, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσουν οι άλλοι να σε καταλάβουν.
Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά – κάποιοι θα σε αγκαλιάσουν, άλλοι μπορεί να ξαφνιαστούν. Το ότι η αντίδρασή τους δεν είναι ιδανική δεν σημαίνει ότι υπάρχει κάτι λάθος με σενα ή ότι έκανες λάθος. Το να μιλάς για τα συναισθήματά σου είναι ένα σημαντικό βήμα.
Μπορεί να πονάει, αλλά προσπάθησε να θυμάσαι ότι πιθανότατα το άλλο άτομο δεν ήθελε να σε πληγώσει. Απλώς δεν ήξερε πώς να αντιδράσει. Ίσως να φοβάται, να είναι μπερδεμένο ή να έχει τις δικές του εμπειρίες που το εμποδίζουν να δείξει ενσυναίσθηση εκείνη τη στιγμή.
Μπορείς να είσαι προετοιμασμένος και γι’ αυτό. Ακολουθούν οι τρεις πιο συνηθισμένες καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν και πώς μπορείς να τις διαχειριστείς:
1. Το άλλο άτομο αρχίζει αμέσως να σου δίνει συμβουλές και να ψάχνει λύσεις
«Σ’ ευχαριστώ, ξέρω ότι προσπαθείς να με βοηθήσεις. Αλλά αυτή τη στιγμή χρειάζομαι περισσότερο κατανόηση παρά συμβουλές.»
«Αυτή τη στιγμή δεν ψάχνω για συμβουλές. Απλώς θέλω να ξέρεις τι συμβαίνει μέσα μου.»
2. Το άλλο άτομο υποτιμά ή αγνοεί αυτό που λες
«Καταλαβαίνω ότι αυτό μπορεί να ακούγεται περίεργο. Δεν περιμένω να έχεις κάποια απάντηση γι’ αυτό.»
«Ξέρω ότι δεν είναι εύκολο να το ακούς. Η κατανόησή σου θα ήταν το πιο βοηθητικό πράγμα για μένα αυτή τη στιγμή.»
3. Το άλλο άτομο παρεξηγεί όσα λες ή αντιδρά αμυντικά
«Ίσως να μην καταλάβαμε σωστά ο ένας τον άλλον. Μπορούμε να το ξανασυζητήσουμε αργότερα, όταν θα έχουμε ηρεμήσει και οι δύο.»
«Δεν θέλω να τσακωθούμε. Ήθελα απλώς να ξέρεις πώς νιώθω.»
Το ότι κάποιος δεν αντέδρασε όπως θα ήθελες αυτή τη φορά, δεν σημαίνει ότι έκανες κάτι λάθος. Ούτε ότι την επόμενη φορά θα συμβεί το ίδιο. Ίσως έθιξες ένα θέμα που ήταν πραγματικά δύσκολο για τον άλλον και δεν μπόρεσε να διαχειριστεί τα συναισθήματά του.
Χρειάζεται πολύ θάρρος για να ανοιχτείς στους άλλους. Κάθε συζήτηση στην οποία είμαστε ειλικρινείς μας βοηθά να έρθουμε λίγο πιο κοντά στον εαυτό μας και στους ανθρώπους γύρω μας. Τους επιτρέπουμε να μας γνωρίσουν πραγματικά. Όχι μόνο το χαμόγελό μας, αλλά και ό,τι κρύβεται πίσω από αυτό. Και είναι εκεί, σε αυτήν την αυθεντικότητα, που δημιουργείται πραγματική σύνδεση και βαθιές σχέσεις.
Αν νιώθεις πως αυτή τη στιγμή δεν έχεις κανέναν να εμπιστευτείς, η ψυχοθεραπεία είναι πάντα μια επιλογή για εσένα. Είναι ένας ασφαλής χώρος όπου μπορείς να μοιραστείς τα πάντα χωρίς φόβο ή κριτική. Δεν χρειάζεται ποτέ να είσαι μόνος/η.
Στην Hedepy μπορείς να επιλέξεις ανάμεσα σε δεκάδες πιστοποιημένους ψυχοθεραπευτές και να κάνεις την πρώτη σου online συνεδρία σε λίγες μόνο μέρες. Για να κάνουμε πιο εύκολη την επιλογή θεραπευτή, θα σου προτείνουμε τον καταλληλότερο ή την καταλληλότερη ειδικό με βάση ένα ερωτηματολόγιο 5 λεπτών.