Η αναγνώριση μιας τοξικής φιλίας μπορεί να μην είναι εύκολη. Συχνά ξεκινάει υπέροχα και νιώθουμε ότι καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον. Ίσως ακόμη και να μεγαλώσαμε μαζί. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, αρχίζει να εξελίσσεται προς τη λάθος κατεύθυνση και δεν νιώθουμε πια άνετα με το άλλο άτομο. Μια τοξική φιλία δεν κάνει καλό στην ψυχική μας υγεία. Μπορεί να υπονομεύσει σοβαρά την αυτοεκτίμησή μας, να μας αδειάσει από ενέργεια και να μας χειραγωγήσει να κάνουμε πράγματα που δεν θέλουμε. Συχνά με τρόπο τόσο συγκαλυμμένα που αναζητούμε την αιτία αλλού. Πώς λοιπόν μπορούμε να καταλάβουμε αν η φιλία μας είναι τοξική και, το πιο σημαντικό, πώς να τερματίσουμε ειρηνικά μια τέτοια φιλία όταν αυτή δεν είναι πια βιώσιμη;
Ας ανακαλύψουμε μαζί αν η φιλία σας είναι πραγματικά τοξική. Αναγνωρίζετε το φιλικό σας πρόσωπο σε κάποιο ή κάποια από αυτά τα σενάρια;
Πιστεύει ότι η δική του άποψη είναι η μόνη σωστή. Θα προσπαθήσει να σας πείσει για τις δικές του πεποιθήσεις και απλά θα απορρίψει τις δικές σας αν δεν συμφωνεί με αυτές. Αν δεν συμφωνήσετε μαζί του, δεν θα σας αφήσει να ολοκληρώσετε τη σκέψη σας και θα σας δώσει συμβουλές ζωής που δεν θέλετε να ακούσετε, αμφισβητώντας τις πράξεις σας αν δεν ευθυγραμμίζονται με τις δικές του πεποιθήσεις.
Σε μια υγιή φιλία, κανείς δεν κριτικάρει τον άλλον. Αντί να σας πει “Η συνέντευξη σου δεν πήγε καλά; Σου είπα ότι πρέπει να ανανεώσεις το βιογραφικό σου και να φορέσεις κάτι διαφορετικό”, θα σας πει: "Σίγουρα θα τα καταφέρεις την επόμενη φορά. Μπορώ να σε βοηθήσω να προετοιμαστείς; Θα ήθελες να αγοράσεις κάτι όμορφο για σένα για να ενισχύσεις την αυτοπεποίθησή σου και να δούμε μαζί το βιογραφικό σου για να το βελτιώσουμε;" Θα σας μιλήσει πάντα με τρόπο που δεν σας βλάπτει και δεν θα προσπαθήσει ποτέ να σας αλλάξει.
Όταν δεν έχετε τον χρόνο να απαντήσετε γρήγορα στα μηνύματα ή στις κλήσεις του, μετά από λίγο, δέχεστε μια επίπληξη με τη μορφή μηνύματος που λέει: "Πάλι με αγνοείς;" ή "Εντάξει, δεν χρειάζεται να απαντήσεις" και ούτω καθεξής. Όταν το άλλο άτομο θέλει να σας προκαλέσει αισθήματα ενοχής ή φόβου, πρόκειται για συναισθηματικό εκβιασμό.
Δεν αντέχει στη σκέψη ότι υστερεί σε κάτι σε σχέση με εσάς. Αν πετύχετε κάτι ή αγοράσετε κάτι, πρέπει να κάνει αμέσως το ίδιο. Στη χειρότερη περίπτωση, μπορεί να αφορά και τις ρομαντικές σας σχέσεις. Για παράδειγμα, όταν κάποιος σας δείχνει συμπάθεια, το φιλικό σας πρόσωπο αρχίζει να φλερτάρει μαζί του/της ή να σας κοροϊδεύει. Aκούγεται σαν κάτι βγαλμένο από σχολική ταινία, αλλά πραγματικά συμβαίνει και μεταξύ ενηλίκων.
Αν το φιλικό σας πρόσωπο έχει κάποιο πρόβλημα, σας τηλεφωνεί αμέσως για να το συζητήσετε ή να βοηθήσετε να βρεθεί άμεσα μια λύση. Ωστόσο, υποβαθμίζει τα δικά σας προβλήματα και προσπαθεί να σας αποσπάσει την προσοχή από αυτά. Δεν σας αφήνει να μιλήσετε ή σας λέει ότι δεν έχει χρόνο (και πάντα θα έχει μια καλή δικαιολογία για αυτό).
Μια υγιής δόση ζήλιας δεν είναι κακή, αλλά οι αληθινοί φίλοι θέλουν να σας δουν να επιτυγχάνετε και χαίρονται μαζί σας για τις επιτυχίες σας. Μερικές φορές αυτό φαίνεται να ισχύει ακόμη και στις τοξικές φιλίες, αλλά προσέξτε πολύ τις φράσεις που μπορεί να ακολουθήσουν, όπως για παράδειγμα: “Εγώ δεν θα ήθελα καν μια προαγωγή αυτή τη στιγμή. Νιώθω πολύ καλά εδώ που είμαι.”
Συνεχίζετε να δίνετε αλλά εσείς δεν παίρνετε σχεδόν τίποτα από τη φιλία αυτή. Η ισορροπία είναι σημαντική στη φιλία. Τη μια φορά θα βοηθήσετε εσείς με τη μετακόμιση και την επόμενη φορά θα σας βοηθήσει ο φίλος ή η φίλη σας. Οι αληθινοί φίλοι δεν προγραμματίζουν κάτι άλλο τη μέρα που ξέρουν ότι τους χρειάζεστε. Και δεν χρειάζεται να τους το ζητήσετε καν.
Η τοξική συμπεριφορά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το άλλο άτομο θέλει να σας βλάψει. Μπορεί απλά να σας συμπεριφέρεται με τον τρόπο που έχει δει στο σπίτι του και ο οποίος του φαίνεται φυσιολογικός.
Μερικές φορές μπορεί να αισθανόμαστε ότι ένα άτομο είναι τοξικό επειδή είναι συνεχώς αρνητικό. Βλέπει τα πράγματα “άσπρα” ή “μαύρα”, παραπονιέται ή κουτσομπολεύει συνεχώς. Εξάλλου, δεν νιώθουμε καλά στην παρουσία του. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το συγκεκριμένο άτομο είναι κακό ή ότι δεν νοιάζεται για εμάς. Μπορεί να είναι παγιδευμένο σε έναν κύκλο παλιών πεποιθήσεων και στερεοτύπων, από τον οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει.
Αν εκτιμάτε τη φιλία σας μαζί του, αποφύγετε την αρνητική προσέγγιση. Αντίθετα, προσπαθήστε να εμπνεύσετε με τη θετική σας στάση. Ρωτήστε το γιατί κάνει αυτές τις σκέψεις, τι το παρακινεί να ενεργεί με αυτόν τον τρόπο και τι το απασχολεί. Μπορείτε, επίσης, να προτείνετε επαγγελματική βοήθεια. Το coaching είναι εξαιρετικό για την αλλαγή της νοοτροπίας κάποιου, και η ψυχοθεραπεία είναι πολύ βοηθητική για όσους θέλουν να δουλέψουν βαθύτερα τα τραύματά τους.
Προσπαθήσατε αλλά ή βοήθεια που προσφέρατε δεν άλλαξε κάτι; Δεν μπορείτε να αναγκάσετε κανέναν να αλλάξει. Αν έχετε αποφασίσει να τερματίσετε τη φιλία σας, η ειλικρίνεια είναι πάντα η καλύτερη επιλογή. Ίσως υπάρχει ακόμη περιθώριο να σώσετε τη φιλία αυτή και αν εξηγήσετε τι ακριβώς σας ενοχλεί, ο φίλος ή η φίλη σας μπορεί να καταλάβει και να προσπαθήσει να αλλάξει. Μερικές φορές ακόμα και εμείς οι ίδιοι δεν γνωρίζουμε τα όριά μας, με αποτέλεσμα να συντηρούμε καταστάσεις που δεν μας εκφράζουν για πολύ καιρό.
Μην κατηγορείτε, όμως, τον εαυτό σας για το τέλος της φιλίας. Οι μακροχρόνιες τοξικές σχέσεις μπορεί πραγματικά να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική μας υγεία. Πρέπει να προστατεύσετε τον εαυτό σας από αυτές. Αυτά τα τέσσερα βήματα θα σας βοηθήσουν να πείτε αντίο στο φιλικό σας πρόσωπο με καθαρή συνείδηση:
Ο χειρισμός μιας τοξικής φιλίας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αν φοβάστε να διακόψετε τη φιλία, αν έχετε προσπαθήσει χωρίς αποτέλεσμα ή αν δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε την απώλεια μιας φιλίας, δεν χρειάζεται να το αντιμετωπίσετε μόνοι. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τις αντιξοότηες, να ανακαλύψετε γιατί προσελκύετε ανθρώπους με τέτοιες συμπεριφορές στη ζωή σας και να θέσετε υγιή όρια για να βελτιώσετε τις υπόλοιπες σχέσεις σας.
Στην Hedepy μπορείτε να ξεκινήσετε online συνεδρίες ψυχοθεραπείας. Διαθέτουμε πάνω από 50 πιστοποιημένους ψυχοθεραπευτές στην ομάδα μας. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να συμπληρώσετε ένα σύντομο ερωτηματολόγιο και εμείς θα σας προτείνουμε τον ιδανικό θεραπευτή για εσάς.