Αισθάνεσαι ότι η σχέση σου έχει αλλάξει, αλλά δεν είσαι σίγουρος ή σίγουρη γιατί ή τι να κάνεις γι’ αυτό; Ή μήπως είσαι single και θέλεις να ξεκινήσεις την επόμενη σου σχέση με τον σωστό τρόπο; Πώς μοιάζει στην πράξη μια υγιής σχέση; Και πώς μπορείς να δουλέψεις πάνω στη σχέση, ώστε να διαρκέσει μακροπρόθεσμα; Οι ψυχολόγοι μας μοιράζονται το πώς χτίζεται μια επιτυχημένη σχέση, αλλά και πρακτικές συμβουλές για το πώς να βελτιώσεις τη σχέση σου.
Σίγουρα έχεις ακούσει τη φράση: Η αγάπη όλα τα μπορεί. Ακούγεται πολύ ωραίο, αλλά η πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική. Η αγάπη είναι πολύ σημαντική, αλλά αν δεν συνοδεύεται από εμπιστοσύνη, σεβασμό και ουσιαστική επικοινωνία, μπορεί να μην αντέξει ούτε λίγα χρόνια.
Υπάρχουν πολλοί μύθοι που διαστρεβλώνουν την αντίληψή μας για τις σχέσεις. Για παράδειγμα:
Η σχέση δεν είναι κάτι που απλώς "συμβαίνει", αλλά κάτι που χτίζουμε. Ας δούμε μαζί πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό.
Για να νιώθουν και οι δύο καλά στη σχέση μακροπρόθεσμα, αυτοί οι πέντε κανόνες διασφαλίζουν στέρεα θεμέλια.
Η εμπιστοσύνη δεν αφορά μόνο το να είμαστε πιστοί στον σύντροφό μας, αλλά και το να μπορούμε να στηριζόμαστε σε αυτόν, να νιώθουμε ασφαλείς μαζί του και να ξέρουμε ότι δεν θα μας κρίνει, ούτε θα μας μειώσει.
Η εμπιστοσύνη χτίζεται μέσα από ανοιχτή επικοινωνία, μοίρασμα συναισθημάτων και τήρηση υποσχέσεων. Όταν εκφράζουμε στον σύντροφό μας τις ανησυχίες μας και εκείνος τις αντιμετωπίζει με κατανόηση, αντί να τις απορρίπτει, η εμπιστοσύνη μεταξύ μας δυναμώνει, έτσι δεν είναι; Την επόμενη φορά, θα νιώθουμε πιο άνετα να ανοιχτούμε ξανά στον σύντροφό μας. Από την άλλη, τα συχνά ψέματα ή ανειλικρινής επικοινωνία διαβρώνουν σταδιακά αυτή την εμπιστοσύνη. Α, και όταν λέτε ότι θα είστε σπίτι στις οκτώ, καλό θα ήταν να είστε σπίτι στις οκτώ – ή τουλάχιστον να ειδοποιήσετε ότι θα καθυστερήσετε!
Ο σεβασμός σε μια σχέση δεν αφορά μόνο την ευγενική συμπεριφορά, αλλά και την αναγνώριση της μοναδικότητας του άλλου. Όλοι έχουμε τις δικές μας ανάγκες, αξίες και όρια – και μια υγιής σχέση τα τιμά όλα. Ο σεβασμός σημαίνει ότι δεν προσπαθούμε να αλλάξουμε τον σύντροφό μας, αλλά τον αποδεχόμαστε όπως είναι. Όταν ο σύντροφός μας μας λέει ότι χρειάζεται λίγο χρόνο με τον εαυτό του, δεν το παίρνουμε προσωπικά, αλλά του δίνουμε τον χώρο και τον χρόνο που χρειάζεται. Αντίστοιχα, δεν απορρίπτουμε τα συναισθήματά του με φράσεις όπως "Έλα τώρα, αυτά είναι χαζά.» Αντίθετα, προσπαθούμε να τα καταλάβουμε.
Οι παρεξηγήσεις συνήθως δεν προκύπτουν επειδή θέλουμε εσκεμμένα να πληγώσουμε ο ένας τον άλλον, αλλά επειδή έχουμε διαφορετικές οπτικές των πραγμάτων, τις οποίες δεν επικοινωνούμε. Η ανοιχτή επικοινωνία σημαίνει να μιλάμε για όσα νιώθουμε, όσα χρειαζόμαστε και όσα μας προβληματίζουν – χωρίς όμως κατηγορίες, κάτι που είναι καθοριστικής σημασίας. Αντί να πούμε «Δεν με ακούς ποτέ!», μια πολύ πιο αποτελεσματική προσέγγιση θα ήταν να πούμε: «Με πληγώνει όταν νιώθω ότι δεν με ακούς».
H ενεργητική ακρόαση είναι εξίσου σημαντική με τη συζήτηση – κάποιες φορές δεν χρειαζόμαστε συμβουλές, αλλά απλώς το να μας ακούσει ο σύντροφός μας πραγματικά.
Ή μήπως αποφεύγετε εντελώς να συζητάτε σημαντικά θέματα;
Όλοι μας εξελισσόμαστε. Μαθαίνουμε νέα πράγματα, αλλάζουμε απόψεις και αναπτύσσουμε νέες φιλοδοξίες. Μια υγιής σχέση υποστηρίζει αυτή την εξέλιξη, αντί να την εμποδίζει. Αν ο ένας σύντροφος θέλει να εξελιχθεί επαγγελματικά, να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία ή να αλλάξει τον τρόπο ζωής του, ο άλλος θα πρέπει να τον στηρίξει, όχι να τον αποθαρρύνει.
Ο στόχος, ωστόσο, δεν είναι η εξέλιξη να συμβαίνει πάντα με τον ίδιο ρυθμό. Κάποιες φορές, ο ένας θα προχωράει πιο γρήγορα από τον άλλον, και αυτό είναι φυσιολογικό. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι και οι δύο νιώθουν ελεύθεροι και δεν αισθάνονται ότι η σχέση τους τους κρατά πίσω. Δεν πρέπει να φοβόμαστε να αναπτυσσόμαστε, τόσο ως άτομα όσο και ως ζευγάρι.
Η σωματική επαφή είναι σημαντική, αλλά η συναισθηματική σύνδεση είναι εξίσου ζωτικής σημασίας. Μια υγιής σχέση είναι αυτή στην οποία νιώθουμε ασφάλεια - μπορούμε να είμαστε ο εαυτός μας, να μοιραζόμαστε τις χαρές και τις ανησυχίες μας, και ξέρουμε ότι ο σύντροφός μας δεν μας κρίνει. Συναισθηματική εγγύτητα σημαίνει ότι νιώθουμε ότι ο σύντροφός μας μας καταλαβαίνει και μας αποδέχεται, ακόμα και στις στιγμές που νιώθουμε ευάλωτοι.
Η σωματική εγγύτητα, είτε μέσα από μια αγκαλιά, κράτημα των χεριών ή ένα φιλί, ενισχύει τον δεσμό μεταξύ των συντρόφων και απελευθερώνει την ωκυτοκίνη, την ορμόνη της εμπιστοσύνης και της αγάπης.
Ήδη γνωρίζετε τι είναι σημαντικό για μια υγιή σχέση. Αλλά τι μπορείτε να κάνετε αν νιώθετε ότι κάτι λείπει;
Οι ειδικοί μας σε θέματα σχέσεων και ψυχικής υγείας προτείνουν πέντε απλά βήματα που μπορείτε να υιοθετήσετε αμέσως!
Οι συζητήσεις με τον σύντροφό μας αφορούν συνήθως το φαγητό ή ποιος από τους δύο θα κάνει τα ψώνια της εβδομάδας. Αλλά πότε ήταν η τελευταία φορά που καθίσατε μαζί και μιλήσατε συνειδητά για το πώς νιώθετε στη σχέση σας; Ένα εβδομαδιαίο "check-in" δεν χρειάζεται να είναι κάτι επίσημο. Απλώς απολαύστε έναν ήρεμο καφέ μαζί και απαντήστε σε τρεις ερωτήσεις:
Αυτή η απλή συνήθεια μπορεί να προλάβει παρεξηγήσεις που συχνά προκύπτουν απλώς επειδή δεν συζητάμε για τα θέματα εγκαίρως.
Σε μια μακροχρόνια σχέση τείνουμε να θεωρούμε πολλά πράγματα δεδομένα. Έφτιαξε ο σύντροφός σας μεσημεριανό; Σας φέρνει τσάι τρεις φορές τη μέρα όταν είστε άρρωστοι; Ίσως το κάνει αυτόματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αξίζει την εκτίμησή σας.
Προσπαθήστε να αναγνωρίζετε κάθε μέρα τουλάχιστον ένα πράγμα που έκανε για εσάς. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι μεγάλο. Ακόμα και μια απλή φράση όπως "Ευχαριστώ που μου έφτιαξες καφέ το πρωί" μπορεί να δυναμώσει τη σχέση σας και να δείξει στον σύντροφό σας ότι εκτιμάτε την προσπάθειά του.
Το να βρίσκεστε στον ίδιο χώρο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι περνάτε ποιοτικό χρόνο μαζί. Πόσο συχνά κάθεστε δίπλα-δίπλα στον καναπέ, αλλά και οι δύο ασχολείστε με το κινητό σας; Προσπαθήστε να προγραμματίζετε τακτικά στιγμές όπου αφήνετε τα κινητά στην άκρη και εστιάζετε ο ένας στον άλλο. Βγείτε για περπάτημα, πηγαίνετε για καφέ, παίξτε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ή απλά συζητήστε πίνοντας ένα ποτήρι κρασί. Έτσι, θα δημιουργήσετε χώρο για βαθύτερες συζητήσεις και μια πιο ουσιαστική συναισθηματική σύνδεση.
Νωρίτερα αναφέραμε ότι οι διαφωνίες είναι μέρος μιας υγιούς σχέσης. Παρ’ όλο που αυτό είναι αλήθεια, το πώς διαφωνούμε είναι αυτό που κάνει τη διαφορά. Οι συγκρούσεις από μόνες τους δεν είναι το πρόβλημα – το πρόβλημα ξεκινά όταν δεν ξέρουμε πώς να τις λύσουμε.
Το μεγαλύτερο λάθος είναι να χρησιμοποιούμε επιθετικές φράσεις όπως "Ποτέ δεν..." ή "Πάντα το κάνεις αυτό...". Αυτό βάζει τον άλλο σε θέση άμυνας και το κάνει πολύ πιο δύσκολο να βρούμε κοινό έδαφος. Αντί γι’ αυτό, εκφράστε τα συναισθήματά σας ξεκινώντας την πρότασή σας με "Εγώ". Για παράδειγμα, «Νιώθω παραμελημένος/-η όταν περνάς τόσο πολύ χρόνο στη δουλειά».
Όταν ρωτάμε "Τι κάνεις;", η απάντηση είναι συχνά αυτόματη: "Καλά" ή "Όλα καλά". Αν, όμως, ρωτήσουμε "Πώς νιώθεις;", δίνουμε στον άλλον τον χώρο να μοιραστεί κάτι πιο ουσιαστικό. Ίσως είχε μια δύσκολη μέρα, τον απασχολεί κάτι, ή αντίθετα, νιώθει χαρούμενος και θέλει να το μοιραστεί μαζί μας. Ακόμα και μια τόσο μικρή αλλαγή στις λέξεις μπορεί να οδηγήσει σε πιο ειλικρινείς και ουσιαστικές συζητήσεις, δυναμώνοντας τη σχέση.
Μάλλον ξέρετε ήδη την απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Τα συναισθήματά σας δεν λένε ποτέ ψέματα.
Αν δεν είστε σίγουροι, αυτά είναι μερικά σημάδια που αξίζει να προσέξετε:
Αν βιώνετε μια σοβαρή κρίση, μπορείτε να βρείτε χρήσιμες συμβουλές στο άρθρο μας:
Αυτό που μπορούμε να σας πούμε με σιγουριά είναι ότι μια σχέση πάντα αξίζει όταν και οι δύο θέλουν πραγματικά να δουλέψουν πάνω της. Ένας εξαιρετικός τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι η ψυχοθεραπεία ζεύγους, που βοηθά να κατανοήσετε καλύτερα ο ένας τον άλλον και να διαχειριστείτε τις συγκρούσεις. Ένας θεραπευτής θα σας προσφέρει μια αντικειμενική οπτική και θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τα εμπόδια στην επικοινωνία.
Θέλετε να δοκιμάσετε ψυχοθεραπεία ζεύγους; Στην Hedepy, μπορείτε να επιλέξετε μεταξύ 50+πιστοποιημένοι ψυχοθεραπευτών ζεύγους και να κλείσετε μια online συνεδρία για τις επόμενες μέρες.
Συμπληρώστε ένα 5λεπτο ερωτηματολόγιο και θα σας προτείνουμε τον ιδανικό θεραπευτή με βάση τις ανάγκες σας.