Επιλόχεια Κατάθλιψη: Μάθετε πώς να την ξεπεράσετε και να ξαναβρείτε την ισορροπία σας

Τι Είναι η Επιλόχεια Κατάθλιψη; Αυτά Είναι τα Κύρια Συμπτώματα

Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι ένας τύπος καταθλιπτικής διαταραχής που μπορεί να ξεκινήσει κατά την εγκυμοσύνη ή τις εβδομάδες μετά τον τοκετό, και διαρκεί περισσότερο από δύο εβδομάδες. Δεν νιώθετε ο εαυτός σας – μπορεί να αισθάνεστε ξένη μέσα στο ίδιο σας το σώμα. Έχετε γίνει πιο ευαίσθητη, κλαίτε πιο συχνά και είστε ευερέθιστη. Αισθάνεστε ανήσυχη, και μπορεί να σας καταβάλλουν κρίσεις άγχους ή πανικού. Νιώθετε την εξάντληση σε κάθε σημείο του σώματός σας, και ακόμη και το να σηκωθείτε από το κρεβάτι φαίνεται ακατόρθωτο.

Μπορεί να έχετε πολύ δυσάρεστες, αρνητικές σκέψεις. Μπορείς να κατηγορείτε για τα πάντα τον εαυτό σας και να νιώθετε ότι σας πνίγει η απελπισία. Αν σας περνούν από το μυαλό σκέψεις να βλάψετε τον εαυτό σας ή το μωρό σας, είναι ζωτικής σημασίας να ζητήσετε βοήθεια άμεσα.

Δεν φταίτε εσείς για αυτό που περνάτε. Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι πιο συχνή απ’ όσο νομίζετε

Κάθε χρόνο, η επιλόχεια κατάθλιψη επηρεάζει περίπου το 10-15% των νέων μητέρων στην Ελλάδα. Δεν είστε μόνη. Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν παρόμοια συναισθήματα μετά τον τοκετό. Μπορεί να σας ανακουφίσει να μάθετε πως οι περισσότερες γυναίκες αναρρώνουν πλήρως μόλις ζητήσουν βοήθεια. Ακόμα κι αν τώρα νιώθετε ότι η ζωή σας δεν θα ξαναγίνει ποτέ η ίδια, ή ότι η μητρότητα «δεν είναι για εσάς», θα θέλαμε να ξέρετε ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Νιώθετε υπερφορτωμένη λόγω του στρες και της εξάντλησης — και αυτό μπορεί να παραμορφώνει τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας και την πραγματικότητα.

Γιατί Μου Συμβαίνει Αυτό; Αιτίες της Επιλόχειας Κατάθλιψης

Η κατανόηση των λόγων που προκαλούν την επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε πιο καθαρά πως δεν φταίτε εσείς για όσα νιώθετε.

• Η εγκυμοσύνη είναι από μόνη της μια έντονη συναισθηματική εμπειρία, αλλά μετά τη γέννα τα πάντα γίνονται ακόμη πιο έντονα.
• Οι ορμονικές διακυμάνσεις, οι σωματικές αλλαγές και οι απαιτήσεις του νέου ρόλου σας μπορούν να φέρουν κάθε νέα μαμά στα όριά της.
• Μπορεί να νιώθετε πως έχετε χάσει τον εαυτό σας — σαν να μην είστε πια το ίδιο άτομο που ήσασταν πριν τη γέννα. Ξαφνικά, όλα περιστρέφονται πλέον γύρω από το μωρό.
• Ο ύπνος σας είναι σχεδόν ανύπαρκτος, κάτι που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την ψυχική σας ανθεκτικότητα.
• Πιθανότατα περιμένατε αυτή την περίοδο να είναι όμορφη. Έτσι δεν την περιγράφουν όλοι; Όμως, η σύγκρουση με την πραγματικότητα σας έχει αποδιοργανώσει.
• Κι όταν όλοι γύρω σας επαναλαμβάνουν ότι «η μητρότητα είναι η πιο όμορφη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας», νιώθετε ακόμα περισσότερες ενοχές που δεν τη ζείτε έτσι.
• Εάν ο τοκετός σας ήταν δύσκολος ή τραυματικός, αυτό μπορεί επίσης να συνδέεται με τα συναισθήματα που βιώνετε τώρα.
• Ίσως να μην νιώθετε αρκετή υποστήριξη από τον σύντροφό σας ή από τους γύρω σας. Μπορεί να αισθάνεστε μόνη σε αυτό που περνάτε.
• Η κληρονομικότητα επίσης παίζει ρόλο. Εάν στην οικογένειά σας υπάρχουν ιστορικά άγχους ή κατάθλιψης, αυτό μπορεί να σας έχει επηρεάσει.
• Ίσως η εγκυμοσύνη σας να μην ήταν προγραμματισμένη, ή να έχετε ανάμεικτα συναισθήματα γι’ αυτήν. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι είστε κακή μητέρα ή κακός άνθρωπος. Μην αφήσετε κανέναν να σας κάνει να πιστέψετε το αντίθετο. Το γεγονός ότι διαβάζετε αυτό το άρθρο και ψάχνετε απαντήσεις για ό,τι περνάτε δείχνει πόσο δυνατή είστε.

Τι θέλουμε να σας πούμε με όλα αυτά; Δεδομένων των συνθηκών, είναι απολύτως φυσιολογικό να νιώθετε στα όριά σας. Δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμβιβαστείτε με όσα περνάτε. Σημαίνει ότι δεν ευθύνεστε εσείς για αυτά.

Η επιλόχεια κατάθλιψη δεν αφορά μόνο τις γυναίκες.

Επηρεάζει και τους μπαμπάδες, και μάλιστα πιο συχνά απ’ όσο νομίζουμε.
 Σύμφωνα με μελέτες, περίπου 1 στους 8 με 13 νέους μπαμπάδες παρουσιάζει συμπτώματα επιλόχειας κατάθλιψης. Οι άντρες, όμως, εκδηλώνουν συχνά τις δυσκολίες διαφορετικά απ’ ότι οι γυναίκες: μέσα από ευερεθιστότητα, υπερβολική κούραση, απόσυρση από την οικογένεια ή ακόμα και μέσα από ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Ο κίνδυνος αυξάνεται όταν και η μητέρα πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη. Αν αυτό ισχύει για εσάς, εδώ μπορείτε να βρείτε βοήθεια και υποστήριξη. Τα συναισθήματά σας δεν είναι ένδειξη αδυναμίας και υπάρχει διέξοδος απ’ αυτά.

Επιλόχεια Κατάθλιψη ή “Baby blues”; Δείτε τις διαφορές και τα συμπτώματα

Τα λεγόμενα «baby blues» επηρεάζουν έως και το 80% των νέων γονιών. Εκδηλώνονται με υπερβολική κόπωση, ευσυγκινησία και άγχος.

Τα baby blues συνήθως υποχωρούν μέσα σε δύο εβδομάδες. Αντίθετα, η επιλόχεια κατάθλιψη διαρκεί περισσότερο και τα δυσάρεστα συναισθήματα είναι πιο έντονα. Μπορεί να σας κατακλύζει μια έντονη αίσθηση απελπισίας, σταθερά χαμηλή διάθεση, σκοτεινές σκέψεις, άγχος και ενοχές. Οι στιγμές ηρεμίας και γαλήνης γίνονται όλο και πιο σπάνιες, ώσπου τελικά νιώθετε πως σας κυριεύει το σκοτάδι.

Τεστ Επιλόχειας Κατάθλιψης: Ανακαλύψτε αν πρόκειται για κατάθλιψη

Ας δούμε αν αυτά που νιώθετε είναι απλά  μία παροδική θλίψη ή αν αντιμετωπίζετε κάτι πιο σοβαρό. Απαντήστε ειλικρινά με ΝΑΙ ή ΟΧΙ στις παρακάτω ερωτήσεις:

1. Βιώνω θλίψη, συναισθηματικό κενό, άγχος και ανησυχία για πάνω από δύο εβδομάδες.
2. Δυσκολεύομαι να νιώσω θετικά συναισθήματα — αισθάνομαι συνεχώς άσχημα.
3. Δεν απολαμβάνω πια τα πράγματα που παλιά με ευχαριστούσαν.
4. Νιώθω ότι δεν καταφέρνω να δεθώ με το μωρό μου.
5. Η μητρότητα είναι τελείως διαφορετική απ’ ό,τι είχα φανταστεί. Αισθάνομαι πως δεν μπορώ να ανταπεξέλθω στον νέο μου ρόλο και αυτό με γεμίζει ενοχές.
6. Πιστεύω πως δεν υπάρχει τρόπος να καλυτερεύσουν τα πράγματα. Νιώθω απελπισία.

Όσα περισσότερα “ΝΑΙ” απαντήσατε, τόσο πιο πιθανό είναι να αντιμετωπίζετε επιλόχεια κατάθλιψη. Συνεχίστε με τις παρακάτω ερωτήσεις:

1. Σας έχει περάσει ποτέ από το μυαλό ότι η απουσία σας ίσως να έκανε τα πράγματα ευκολότερα για εσάς ή τους άλλους;
2. Φαντάζεστε ποτέ ότι φεύγετε ή εξαφανίζεστε χωρίς να επιστρέψετε;
3. Νιώθετε ότι δεν έχετε πια τη δύναμη να φροντίσετε τον εαυτό σας ή το μωρό σας;
4. Έχετε σκεφτεί ποτέ να βλάψετε το μωρό σας, ακόμη κι αν τρομάξατε από τις σκέψεις αυτές αμέσως μετά;
5. Βιώνετε έντονες κρίσεις πανικού, αίσθηση αποσύνδεσης από την πραγματικότητα ή την αίσθηση πως δεν υπάρχει διέξοδος;

Αν απαντήσατε “ΝΑΙ” έστω και σε μία από αυτές τις ερωτήσεις, ζητήστε βοήθεια το συντομότερο δυνατό.

• Προγραμματίστε μια συνεδρία με έναν ψυχοθεραπευτή ή ψυχίατρο.
• Αν νιώθετε ότι χρειάζεστε βοήθεια άμεσα, καλέστε τη γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης 10306. Η γραμμή είναι εμπιστευτική, δωρεάν και ανώνυμη, διαθέσιμη 24 ώρες το 24ωρο.
  Εκεί θα βρείτε υποστήριξη χωρίς κριτική ή προκαταλήψεις.

Δεν είναι δείγμα αδυναμίας. Σημαίνει απλώς ότι βιώνετε περισσότερο πόνο απ’ όσο μπορείτε να αντέξετε αυτή τη στιγμή. Αλλά να θυμάστε ότι δεν θα κρατήσει για πάντα. Τα έντονα συναισθήματα και οι ορμόνες μπορούν να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα, ειδικά όταν βιώνετε τεράστια πίεση και εξάντληση. Μη μείνετε μόνοι σε αυτό. Υπάρχει βοήθεια. Και σας αξίζει να την έχετε.

Έχω επιλόχεια κατάθλιψη ή baby blues. Πώς να τα ξεπεράσω και πού να απευθυνθώ.

Αν νιώθετε ότι είστε σε θέση να βοηθήσετε τον εαυτό σας, έχουμε μεθόδους προτεινόμενες από τους ψυχοθεραπευτές μας. Με αυτές μπορείτε να αρχίσετε να κινήστε προς τη σωστή κατεύθυνση, ακόμη κι αν δεν είστε έτοιμη να ξεκινήσετε θεραπεία. Θα σας βοηθήσουν επίσης να καταλάβετε πότε είναι η στιγμή να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό.

1. Μιλήστε για ό,τι νιώθετε

Το να δώσετε όνομα στα συναισθήματά σας συχνά φέρνει τεράστια ανακούφιση,
ειδικά αν νιώθετε ντροπή ή αν κατηγορείτε τον εαυτό σας για αυτά. Το να τα πείτε δυνατά μπορεί να ελαφρύνει λίγο από το βάρος που νιώθετε. Μιλήστε σε κάποιον που εμπιστεύεστε — ίσως σε έναν φίλο, τον/την σύντροφό σας ή κάποιο μέλος της οικογένειας. Αν αυτό σας φαίνεται αδύνατο αυτή τη στιγμή, σκεφτείτε να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία ή να καλέσετε μία γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.

2. Να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας

Δεν φταίτε εσείς για αυτό που περνάτε. Αυτή η περίοδος είναι απίστευτα δύσκολη — ακόμη και για ανθρώπους που δείχνουν απόλυτα ισορροπημένοι. Μην τα βάζετε με τον εαυτό σας: παραδεχτείτε ότι αυτή τη στιγμή δεν αισθάνεστε καλά, και ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Υπάρχει όμως διέξοδος. Και αν μιλάτε στον εαυτό σας όπως θα μιλούσατε σε έναν αγαπημένο φίλο, θα τη βρείτε πιο γρήγορα.

3. Προσπαθήστε να ξεκουραστείτε

Το ξέρουμε ότι είναι απίστευτα δύσκολο. Προσπαθήστε, όμως, να αξιοποιείτε κάθε στιγμή που μπορείτε. Όταν κοιμάται το μωρό σας, προσπαθήστε να ξεκουραστείτε κι εσείς. Ο ύπνος — ή ακόμη και λίγη χαλάρωση ενώ είστε ξαπλωμένοι — είναι καθοριστικός για να σπάσει ο φαύλος κύκλος. Όταν στερείστε τον ύπνο, ο εγκέφαλος περνάει σε λειτουργία επιβίωσης και λειτουργεί σχεδόν αυτόματα. Γι’ αυτό όλα σας φαίνονται πιο σκοτεινά.

4. Μην απομονώνεστε

Μπορεί να νιώθετε την ανάγκη να απομονωθείτε από όλους. Μπορεί να σας φαίνεται ότι αυτή είναι η μόνη λύση. Ίσως φοβάστε να βγείτε έξω, ίσως νιώθετε ντροπή. Δεν μπορείτε να προσποιείστε ότι όλα είναι καλά.

Αλλά η κοινωνική επαφή έχει τεράστια επίδραση στην ψυχική μας υγεία. Αν μπορείτε, προσπαθήστε να κρατήσετε έστω και μια μικρή επαφή με τους αγαπημένους σας. Τηλεφωνήστε σε έναν φίλο ή κάντε μια μικρή βόλτα έξω για λίγο καθαρό αέρα.

5. Δοκιμάστε ομάδες υποστήριξης

Μπορείτε να τις βρείτε στο Facebook ή διά ζώσης. Η επαφή με άλλες γυναίκες που νιώθουν το ίδιο ή παρόμοια με εσάς μπορεί να φέρει τεράστια ανακούφιση.   Σε πολλές από αυτές τις ομάδες, τα μέλη μοιράζονται όχι μόνο τις δυσκολίες τους, αλλά και το πώς τις ξεπέρασαν. Αυτό είναι η απόδειξη ότι μπορείτε κι εσείς να τα καταφέρετε.

6. Βάλτε στην καθημερινότητά σας λίγη κίνηση και φροντίστε τις βασικές σας ανάγκες

Ακόμα και μια βόλτα 5 λεπτών γύρω από το σπίτι μετράει.  Πραγματικά. Μην ξεχνάτε, επίσης, να πίνετε αρκετό νερό και να τρώτε έστω και ένα μικρό θρεπτικό σνακ. Το σώμα σας έτσι λαμβάνει το μήνυμα ότι το φροντίζετε, και σταδιακά θα αρχίσει να βγαίνει από τη «λειτουργία επιβίωσης».

7. Βρείτε μικρές στιγμές για τον εαυτό σας

Κάθε επιπλέον λεπτό μπορεί να βοηθήσει. Μπορείτε να παρατείνετε λίγο το ζεστό σας ντους ή να βάλετε να παίξει το αγαπημένο σας τραγούδι. Η μουσική επηρεάζει σε βάθος τη διάθεση και συχνά ανακουφίζει από το βάρος των σκέψεων.

8. Ζητήστε βοήθεια

Μιλήστε με τους γονείς σας, τον/την σύντροφό σας ή έναν φίλο. Αν όμως βιώνετε αυτή τη δύσκολη κατάσταση για πάνω από δύο εβδομάδες και δεν βλέπετε βελτίωση, ή νιώθετε ότι χειροτερεύετε, είναι ώρα να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια. Δεν υπάρχει καμία ντροπή σε αυτό. Το να ζητάτε βοήθεια είναι ένδειξη δύναμης και η ψυχοθεραπεία βοηθάει πραγματικά.

9. Το ότι δεν αισθάνεστε καλά…

δεν σημαίνει ότι έχετε αποτύχει.
 Σημαίνει απλά ότι διανύετε μια περίοδο που χρειάζεστε περισσότερη φροντίδα — και τη δικαιούστε.

10. Μετά τον τοκετό,

δεν αλλάζει μόνο το σώμα, αλλά και η ψυχή. Δεν είστε μόνες, ούτε χρειάζεται να περάσετε αυτή την περίοδο χωρίς υποστήριξη.

11. Η μητρότητα δεν σημαίνει ότι πρέπει να χάσετε τον εαυτό σας.

Είναι απόλυτα εντάξει να σκεφτείτε τις δικές σας ανάγκες και να ζητήσετε βοήθεια, ακόμη και τώρα. - Mgr. et Mgr. Jana Kapcová

Η θεραπεία της επιλόχειας κατάθλιψης είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Με την κατάλληλη υποστήριξη, μπορεί να υποχωρήσει πλήρως μέσα σε έξι μήνες.

Έρευνες δείχνουν ότι, με την κατάλληλη θεραπεία, τα ποσοστά πλήρους ανάρρωσης από την επιλόχεια κατάθλιψη είναι πολύ υψηλά. Μόλις μετά από τρεις μήνες ψυχοθεραπείας και/ή φαρμακευτικής αγωγής, πολλοί γονείς παρατηρούν σημαντική βελτίωση. Στους έξι μήνες μετά τον τοκετό, οι περισσότεροι έχουν επιστρέψει στη φυσιολογική τους λειτουργικότητα. Η ψυχοθεραπεία κάνει πραγματικά τη διαφορά!

Σκεφτείτε να συμβουλευτείτε έναν ψυχολόγο - μιλήστε μαζί του ανοιχτά βρείτε μαζί τον δρόμο προς τα εμπρός. Πολλές φορές, η ίδια η συζήτηση φέρνει μεγάλη ανακούφιση και η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι καν απαραίτητη. Αν όμως χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή, δεν υπάρχει καμία ντροπή σε αυτό. Τα φάρμακα βοηθούν να επανέλθουν οι ορμόνες του εγκεφάλου σε φυσιολογικά επίπεδα. Και όταν νιώσετε καλύτερα, μπορείτε να τα διακόψετε με τη βοήθεια ειδικού.

Χωρίς θεραπεία, η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να διαρκέσει έναν χρόνο ή και περισσότερο. Γι’ αυτό ακριβώς είναι πολύ σημαντικό να ζητήσετε βοήθεια. Δεν χρειάζεται να το περάσετε μόνες σας.

Πού μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια και ψυχοθεραπεία

Στην Hedepy θα βρείτε σίγουρα τον ψυχοθεραπευτή που σας ταιριάζει, ανάμεσα σε περισσότερους από 70 πιστοποιημένους ψυχοθεραπευτές. Για να το κάνουμε πιο εύκολο, έχουμε φτιάξει ένα σύντομο τεστ 5 λεπτών που θα σας προτείνει τον κατάλληλο ειδικό. Μπορείτε να κλείσετε την πρώτη σας συνεδρία με χρόνο αναμονής μόνο λίγες ημέρες.

Είμαστε εδώ για εσάς, για να το αντιμετωπίσουμε μαζί.